Cebrail hadisinde geldiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmaktadır: “Sana kıyametin alametlerinden haber vereyim: Kölenin efendisini doğurmasıdır”. Hadisi Buhari ve Müslim rivayet etmiştir. (5)
Alimler bu hadisin manası hakkında ayrılığa düşmüşlerdir. İbn Hacer bunlardan 4 tanesini şöyle açıklıyor:
1- Hattabi diyor ki: “Buradaki mana islamın yayılması ve Müslümanların küfür beldelerini ele geçirerek kadın ve çocuklarına sahip olmalarıdır. Eğer kişi cariyeye sahip olursa ondan çocuk edinir. Doğan bu çocukta cariyenin efendisi konumunda olur. Çünkü o efendisini doğurmuş olur”. (6)
Nevevî’nin söylediğine göre alimlerin çoğunluğu bu görüşü benimsemiştir. (7)
İbn Hacer ise şöyle diyor: “Bu görüşü biraz incelemek gerekir.(8) Çünkü cariyelerin çocuk doğumaları daha Rasulullah (sav) zamanında bilinen bir şeydi.
Bir çok küfür beldelerinin ele geçirilip kadın ve çocuklarının cariye olarak alınmaları daha İslamın ilk dönemlerinde meydana gelmekteydi. Oysa buradaki hadisin tarzı şimdiye kadar olmamış ama kıyamete yakın olacak bir şeyi haber vermektedir”. (“Fethu’l-Bârî”(1/122))
2- Efendinin çocuk doğuran cariyelerini satması ve bu işin çok çoğalması öyle ki, o cariyeden doğan çocuğun bilmeden annesini satın alması.
3- Cariyenin, efendisinden veya başka birinden hür bir çocuk doğurması veya nikahlı olarak veya zina ederek köle bir çocuk doğurması. Sonra her iki durumda da cariyenin elden ele satılarak dolaşması. Sonrada çocuğun onu satın alması. Bu bir önceki şıkkın benzer bir şeklidir.
4- Ana-babaya karşı asilliğin artması, sanki çocuğun ana babasına, efendinin kölesine yaptığı muameleyi yapmasıdır. Onu aşağılayarak sövmesi, dövmesi ve hizmet ettirmesidir. Bu yüzden mecaz olarak “efendisi” denmiştir. Veya efendiden kasıt gerçek anlamda terbiye edendir.
İbn Hacer diyor ki: “İşte bu bana göre genel anlamda görüşlerin en doğrusudur. Çünkü burada anlatılmak istenen-bozuk ortamdan dolayı-efendinin halinin garipsenecek olmasıdır. Zira böyle bir şeyin olması kıyametin kopmasına yakın düzenin değişeceğine bir işarettir. Çünkü köle efendi olacak, düşük seviyedeki insanlar yüksek seviyeye gelecek. Bu da diğer bir alamet olan hadise uygundur: “Fakir ve aç kişiler mülk sahibi olacak”.(“Fethu’l-Bârî” (1/122-123) özetle)
Burada beşinci olarak İbn Kesir’in şu görüşüne yer verelim:
5- “Ahir zamanda cariyeler hadiste işaret edilen terbiye edilenler olacak. Çünkü cariyeler hür kadınlardan ayrı olarak güçlü adamların himayesinde olacaklar. Bu yüzden hadiste: “Çıplak ayaklı fakir koyun çobanlarının evleri yükseltmeleri” lafzıyla beraber zikredilmektedir”.(“el-Fiten ve’l-Melâhim” (1/177))